275 Bir gara çorynyň yslam dinine girişi we metjitde ýaşap başlamagy. Suffe sahabalary
عَنْ عَائِشَةَ رَضِي اللَّهُ عَنْهَا: أَنَّ وَلِيدَةً كَانَتْ سَوْدَاءَ لِحَيٍّ مِنَ الْعَرَبِ فَأعْتَقُوهَا فَكَانَتْ مَعَهُمْ قَالَتْ: فَخَرَجتْ صَبِيةٌ لَهُمْ عَلَيهَا وِشَاحٌ أَحْمَرُ مِنْ سُيورٍ ، قَالَتْ: فَوَضَعَتْهُ أَوْ وَقَعَ مِنْهَا فَمَرَّتْ بِهِ حُدَيَّاةٌ وَهُوَ مُلْقًى ، فَحَبِسَتْهُ لَحْماً فَخَطِفَتْهُ ، قَالَتْ: فَالْتَمَسُوهُ فَلَمْ يَجِدُوهُ. قَالَتْ: فاتَّهَمُونِي بِهِ فَطَفَقُوا يُفَتِّشُونَ حتى فَتَّشُوا قُبُلَهَا ، قَالَتْ: وَاللَّهِ إنِّي لَقَائِمَةٌ مَعَهُمْ إذْ مَرَّتْ الحُدَياةُ فَأَلْقَتْهُ ، قَالَتْ: فَوَقَعَ بَينَهُمْ . قَالَتْ : فَقُلْتُ هذَا الَّذِي اتَّهَمْتُمُونِي بِهِ ، زَعَمْتُمْ وَأَنَا مِنْهُ بَرِيئَةٌ ، وَهُوَ ذَا هُوَ ، قَالَتْ: فَجَاءَتْ إلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى الله عَلَيْهِ وسَلَّمَ فَأسْلَمَتْ ، قَالَتْ عَائِشَةُ رَضِي اللَّهُ عَنْهَا: فَكَانَ لَهَا خِبَاءٌ فِي الْمَسْجِدِ أَوْ حِفْشٌ ، قَالَتْ: فَكَانَتْ تَأْتِينِي فَتَحَدَّثُ عِنْدِي ، قَالَتْ: فَلاَ تَجْلِسُ عِنْدِي مَجْلِساً إلاَّ قَالَتْ:
وَيَوْمُ الْوِشَاحِ مِنْ أَعَاجِيبِ رَبِّنَاأَلاَ إنَّــهُ مِنْ بَلْدَةِ الْكُفْر أَنْجَانِي قَالَتْ عَائِشَةُ رَضِي اللَّهُ عَنْهَا: فَقُلْتُ لَهَا: مَا شَأَْنُكِ ، لاَ تَقْعُدِينَ مَعِي مَقْعَداً إلاَّ قُلْتِ هَذَا؟ قَالَتْ: فَحَدَّثَتْنِي بِهَذَا الْحَدِيثِ.
Äşe (r.a.) şeýle diýipdir: «Arap tireleriniň birinde bir gara çory bardy. Ol azat edileninden soňra hem şol tiräniň arasynda ýaşamagyny dowam edýärdi. Ana,şol şeýle gürrüň berdi: «Bir gezek bu tiräniň çagalaryndan bir gyz1 daşary çykdy. Onuň egninde gyrmyzy gaýyş böleklerinden edilip, dür bilen bezelen wişah2 bardy. Ol wişahyny çykardy ýa-da onuň özi üzülip ýere düşdi3. Wişahyň ýatan ýerine bir çaý-çaňňalak geldi-de, ony bir et bölegidir öýdüp, gapyp aldy. Ony men alandyryn öýdüp, ogrulykda aýypladylar».
Äşe sözüni dowam edip, şeýle diýýär: «Onuň hemme ýerini barlapdyrlar, hat-da etegini hem galdyryp görüpdirler. Çory soňra şeýle diýdi: «Allahü tagaladan ant içýärin, olar meni ara alyp durkalar, çaý-çaňňalak dolanyp gelip, wişahy aşak taşlady. Ol hem edil ortalaryna gaçdy. Men hem: «Günäm ýokka,maňa günä ýükläp, men alandyr öýden zadyňyz, ine, şu ýerde» diýdim».
Äşe (r.a.) gürrüňini dowam edip, şeýle diýýär: «Ol zenan Allahyň Resulynyň (s.a.w.) ýanyna gelip, yslam dinini kabul etdi. Onuň metjitde bir otagy ýa-da bir ýüň çadyry bardy4. Ol meniň ýanyma gelip, gürleşip oturardy, her gezek gelende-de: «Wişahly waka ýüze çykan gün Rebbimiziň ýaradan täsin günüdir. Onuň meni kapyrlaryň ýurdundan halas edeni şübhesizdir» diýmän gitmezdi. Men oňa: «Saňa näme bolýar? Her gezek meniň bilen oturaňda bu sözleri gaýtalaýarsyň-la» diýdim. Şondan soňra ýaňky wakany gürrüň berdi».
1Onuň ýaş gelindigi we bezegini ýuwunmak üçin egninden aýrandygy başga bir ýol bilen gelip ýeten rowaýatda aýdylýar.
2Bezeg üçin zenanlaryň dakynýan eginbagy.
3Bu sözlem rawynyň özüne degişli.
4Şu aýdylandan çen tutup, barara ýeri bolmadyk garyp kişileriň, hatda,pitne howpuna sebäp bolmazlyk şerti bilen,zenanyň hem gijesine metjitde ýatmaklaryna rugsat berlendigini aýtmak mümkin. 172-nji hadysda zalymlyklary we eden hyýanatlary barada gürrüň berlen ukl tiresi-de Pygamberimiziň (s.a.w.) metjidinde ýatyrylypdy. Şol ýerde ýaşan Suffe sahabalarynyň-da hemmesi mesgeni we girdejisi bolmadyk pukara adamlardy. Suffe Metjidi-Şeribiň üsti örtülen bir bölegi bolup, ýaşamaga ýeri bolmadyk garyp muhajirler şol ýerde ýaşaýardylar. Abdyrahman ibn Ebu Bekr (r.a.): «Suffede ýaşaýan sahabalar garyp kişilerdi. Allahyň Resuly (s.a.w.) olary iýmitlendirmek üçin sahabalaryna: «Iki kişilik nahary bolan üçünji birini ýanyna goşsun» diýip perman beripdi» diýýär (357-nji hadysa seret). Ebu Hüreýre (r.a.): «Suffe sahabalaryndan ýetmiş adamy tanaýardym. Olaryň arasynda ridasy (bilinden ýokarsyny örtýän yhramy) bolan bir adam hem ýokdy. Ýa izär (öňlük) dakynardylar, ýa-da boýundan asylýan ýüň köýnek geýerdiler. Bular bolsa zordan kimsiniň aýaklaryny, kimsiniň hem topuklaryny ýapýardy. Olaryň bary namaz okanlarynda uýat ýeri görünmesin diýip, egnine geýen eşigini eli bilen çugdamlardy» diýýär.
Başga ýerliniň, öýi ýoguň metjitde ýatmagyna rugsat berilýändigi barada jedel ýokdur. Şolardan başga kişileriň metjitde ýatmagy jedellidir.